Westkappels Koor geeft uitgestelde
jubileumuitvoering: 'We kunnen weer'
'Ook onderzoek naar pfas in
Kanaal en Veerse Meer'
c Kunstenaar Andrew Barr onderzoekt historische banden met Zeeland
4
Schotland herontdekt
door Brexit en het
streven naar
onafhankelijkheid zijn
banden met Europa.
Kunstenaar Andrew
Barr deed onderzoek
in Veere en
Middelburg.
Schrijver, illustrator en
kunstenaar Andrew
Barr (29) verruilde zijn
woonplaats Edin
burgh tijdelijk voor
Middelburg, om zich te verdiepen
in de historische banden van
Schotland met vooral Middelburg
en Veere. ,,De banden met Veere
zijn al vierhonderd jaar oud, toch
een aanzienlijke tijd. De meeste
Schotten weten dat niet. Jammer.
Dat besef wil ik graag terugbren
gen."
De tijd is er rijp voor, zegt Barr.
Hij signaleert een opleving van de
belangstelling voor de eigen
Schotse geschiedenis, en met
name de banden met landen op
het Europese vasteland. ,,Die met
Frankrijk zijn het oudst maar die
met Nederland minstens zo be
langrijk."
Zelfverzekerd
De door Schotland verfoeide Br-
exit en de sterker wordende strijd
voor onafhankelijkheid voeden die
herwaardering van historische
connecties. ,,We zijn zelfverzeker
der geworden. Sinds 1999 hebben
we een eigen parlement. De reis
daarheen was lang, maar zeker
mijn generatie is opgegroeid in het
besef dat we een eigen democratie
hebben en onze eigen beslissingen
nemen."
In boeken, kranten, sociale me
dia en radioprogramma's klinkt
die interesse voor Europa steeds
sterker door. ,,In een radiopro
gramma over Schotland en de Lage
Landen hoorde ik Peter Blom van
het Zeeuws Archief vertellen. Zo
hoorde ik voor het eerst over
Veere", verklaart Barr zijn komst
naar Walcheren als 'artist in resi
dence' bij Museum Veere in de
Schotse Huizen in Veere.
Klein-Caledonië
Barr: „Middelburg was eerst de
stapelplaats voor Schotse wol in
Europa. Dat zie je terug in huisna
men als Edinburgh en Koning van
Schotland. Maar de Schotten kon
den een betere handelsovereen
komst sluiten met Veere en ver
huisden daarheen. Ze wilden daar
een Klein-Caledonië (de Ro
meinse naam voor Scotland - red.)
stichten. De Schotse wol die in Eu
ropa werd verhandeld voor kle
ding en de Vlaamse tapijten, werd
eerst gewassen met water uit de
cisterne die nu nog naast de Grote
Kerk staat."
Ik wil de Schotse
geschiedenis
begrijpelijker maken
Wat destijds in Schotland ge
beurde, weerspiegelde zich in
Veere, constateert Barr op basis
van zijn onderzoekingen. ,,De re-
bellie in Schotland, had zijn weer
slag op de Schotse gemeenschap
hier. Hetzelfde geldt voor de unie
die ontstond tussen Engeland en
Schotland in de achttiende eeuw.
Maar ook in de huizen van de
Schotse handelaren zag je hun af
komst terug. En omgekeerd: als je
aan de Schotse oostkust komt, zie
je huizen met oranje dakpannen
en trapgevels, mede dankzij de
handelsbanden met Holland."
Dat wil Barr graag laten zien en
lezen aan zijn landgenoten. ,,Het is
mijn passie om de Schotse ge
schiedenis toegankelijker en be
grijpelijker te maken. Hoe ik dat ga
doen met wat ik nu heb uitgevon
den op Walcheren, weet ik nog
niet. Schrijven, tekenen, illustre
ren? Ik moet eerst alles verwerken
en dan komt de inspiratie wel. Vol-
gend jaar zal ik werk laten zien op
een expositie in Veere."
Hoewel zijn kunst los staat van
de politieke context zou Barr het
niet erg vinden als die toch een
politiek doel gaat dienen. ,,Want
ja, ik ben ook voor een onafhanke
lijk Schotland. Ik vind dat we de
zelfde rechten en status moeten
hebben als andere landen, met
zelfbeschikking en zelfvertrou
wen. Niet omdat we beter zijn,
maar omdat we gelijkwaardig
zijn."
,,Ik heb Engelse literatuur gestu
deerd, met een focus op Schotse
dichters in de twintigste eeuw. Zij
leidden een culturele opleving van
Schotse eigenheid. Die leidde uit
eindelijk tot een eigen parlement.
Ik wil graag de volgende stap zet
ten op die weg."
Twee jaar geleden was alles klaar
om die uitvoering te verzorgen.
Maar de coronacrisis brak toen twee
weken eerder uit en alle bijeen
komsten moesten worden afgelast.
Zo ook de speciale uitvoering waar
bij ook het shantykoor De IJssel-
mannen uit Ouderkerk aan den IJs-
sel zou optreden.
Dat shantykoor is nu ook weer
van de partij. De uitvoering begint
zaterdag 11 juni om 19.30 uur in
Westkapelle Herrijst. Eerst treedt
het Westkappels Koor op dat begint
met het Zeeuws Volkslied gevolgd
door onder andere Rivers of Babylon
in een bewerking van A. Simonse
en Marina van Rocco Granata,
eveneens bewerkt door A. Simonse.
Na de pauze treden de IJsselman-
nen op en tot slot zingen de beide
koren samen onder andere De Klok
van Arnemuiden.
Dameskoor
102 Jaar geleden was er eerst het ge
mengd koor de Noordzeegalm in
Westkapelle. Bij gebrek aan man
nenstemmen werd het al snel om-
gevormd in het Westkappels Da
meskoor. Het trad op in binnen- en
buitenland en verzorgde ook radio-
en televisieoptredens. De leden van
het koor gingen direct na het einde
van de Tweede Wereldoorlog ook
in klederdracht het land in om te
collecteren voor de wederopbouw
van Westkapelle. Begin deze eeuw
was het aantal leden van dat koor zo
teruggelopen dat het weer werd
opengesteld voor mannen. Het telt
nu 23 leden en die hebben volgens
Jozien Slabber allemaal zin in het
optreden. ,,We kunnen ons weer la
ten horen."
,,Wij delen uw zorg", reageert
wethouder Willemien Treurniet.
,,Er vindt al veel onderzoek plaats
en we trekken samen op met
provincie en Rijkswaterstaat. We
zullen vragen het onderzoek te
verbreden."
Overigens zijn de signalen over
de Oosterschelde, die ook in ver-
binding staat met de Wester-
schelde, dat het daar wel meevalt
met de hoeveelheid pfas, merkt
Treurniet op. ,,En de Ooster
schelde heeft ook weer een ver
binding met het Veerse Meer."
Toch maakt een grote meerder
heid van de gemeenteraad zich
zorgen over de kans dat er ook te
veel pfas in wateren zit binnen
de grenzen van de gemeente
Middelburg, en dat ook Middel
burgers een extra gezondheidsri
sico kunnen lopen. SP nam
daarom het initiatief het onder
zoek te verbreden.
ZATERDAG 11 JUNI 2022 PM
'Schotten kennen Veere niet'
Maurits Sep
Veere
- Andrew Barr, kunstenaar,
illustrator, schrijver
Westkapelle
Na twee jaar wachten geeft het
Westkappels Koor vandaag de
uitgestelde uitvoering wegens
het honderdjarig bestaan.
- Emile Calon
MIDDELBURG
Ook het Kanaal door Walche
ren en het Veerse Meer moeten
onderzocht worden op de aan
wezigheid van pfas, vindt de
gemeenteraad van Middelburg.
Die wateren staan immers in
open verbinding met de Wes-
terschelde.
- Maurits Sep
Andrew Barr uit Edinburgh (Schotland) was als artist in residence in de Schotse Huizen in Veere. foto marieke van der perk