Buitengebied
school
Appartementen in de
Schapen slagen voor eerste oversteek
Nieuwe
raad kaart
Weekboek van'
een herder
1 6 Zaterdag 25 april 2009 PZC
Op de nieuwe raadkaart uit de collectie van verzamelaar Hans Linden-
bergh is deze keer 'stevige' bebouwing te zien. In een oostelijk gelegen
dorp en uiteraard is de vraag als gebruikelijk: hoe luidt de naam van het
dorp? Nadere bijzonderheden over de afgebeelde situatie en de huidige,
zijn van harte welkom.
Oplossingen kunnen tot en met uiterlijk donderdag 30 april worden ge
zonden naar: Redactie PZC Buitengebied, postbus 91,4330 AB Middel
burg; fax 0118-434019; e-mail redactie@pzc.nl. Onder inzenders van een
goede oplossing worden drie waardebonnen verdeeld.
R. A. van de Ban-te Velde uit Nieu-
werkerk. B. Poortvliet-van der
Maas uit Kamperland merkt op
dat het huis naast het huidige St.
Emanuel nu huize Bethesda heet.
Kees Stevense uit Middelburg
geeft als oprichtingsjaar van de
school 1870, een initiatief van de
Christelijk Afgescheiden Gemeen
te. Toen die een nieuwe kerk in ge
bruik nam, werd het oude kerkje
ingericht als school. Meester Los
was enige leerkracht en gaf soms
les aan honderd kinderen. De
school op de raadkaart werd in
1907 gebouwd voor 10.297 gulden
door aannemer A. van Hee. Dit be
drijf bouwde trouwens in 1968 de
christelijke basisschool Kamper-
schouw. In de oude school zitten
nu appartementen. „Vanaf 1972
werden in een van de lokalen ook
kerkdiensten gehouden door de ge
reformeerde kerk vrijgemaakt. Dit
kerkgenootschap stond bekend als
Emanuel-gemeente en valt thans
onder de gereformeerde kerk vrij
gemaakt van Vrouwenpolder."
De waardebonnen gaan naar: F.
Mullié, Vlissingen, G. Clement, Kam
perland en R. Zwemer, Middelburg.
door Rinus Antonisse
De raadkaart van vorige
week is koren op de mo
len van A. A. Bustraan,
die moeiteloos de Veer-
weg in Kamperland en de school
met de bijbel herkent, een opna
me uit 1907. Moeiteloos, want de
ze irfzender doorliep tussen 1942
en 1949 zeven klassen op de
school. Hij weet precies wie er
sinds de oprichting in 1869 school
hoofd waren: de heren A. Los (tot
1909), W. F. Coumou (tot 1936) en
daarna I. Tange (tot 1966).
In dat jaar werd het schoolgebouw
gesloten, aldus Bustraan. De gere
formeerde en hervormde scholen
gingen toen samen verder als chris
telijk nationale school. „Het ge
bouw staat er nog en heeft als
naam St. Emanuel. Het huis rechts
was van meester Tange en wordt
nu bewoond door mevrouw K-rijn
berg. In het huis ernaast, naast de
stenen waar mensen op staan,
woonde aannemer M. P. de Kam
en meer naar het midden staat het
hoge huis waar huisarts 't Hart in
woonde en daarnaast I. Ligt-
hart-Schenk. Verderop de Boeren
leenbank, later Raiffeisenbank, die
nu een Grieks restaurant is.
Bustraan herinnert zich een voor
val op het schoolplein, waar een
hek met ijzeren stangen stond.
„Mijn jongere zus had haar hoofd
erdoor gestoken en ze kon niet
meer terug. Aannemer De Kam
moest erbij komen, die met een
tang de stangen een beetje uit el
kaar trok, zodat ze bevrijd kon
worden."
A. Veraart uit Aardenburg merkt
op dat aan de rand van de kaart
nog net een stukje van de her
vormde kerk te zien is. L. W. Zwe-
mer-Koole uit Colijnsplaat zat
ruim tachtig jaar geleden op de
school en noemt als onderwijzers
Coumou, De Looff en de Buck.
Gerard Clement uit Kamperland
denkt dat de vrouw van meester
Coumou voor de deur staat en dat
in die tijd dokter Metselaar de
dorpsarts was. Volgens Gijs van de
Kreeke uit Middelburg staat links
op de foto Bram de Buck.
„Wij woonden destijds één huis
verderop. Onze zoon Michaël
heeft er op school gezeten", meldt
door Paul Begijn
Een zeker risico is er altijd aan verbon
den, maar zo lang de weggebruikers de
aanwijzingen van Natasja Vermeulen
opvolgen is er geen gevaar. De eerste
oversteek van de Schaapskudde
Zeeuws-Vlaanderen van de Henricusdijk
naar de Oude Zeedijk vergt veel van het trio
en de herdershonden. De Oostburgsestraat
tussen Zuidzande en Oostburg vormt het
grootste obstakel op de route.
Jan Klomp loopt voor de kudde uit en houdt
op die manier het overzicht. „De schapen
zijn wel voorspelbaar maar dat blik niet. Daar
om moet er rust in de kudde zijn. Voor de
schapen is dat geen probleem, maar voor de
lammen is het de eerste oversteek. Je kunt
zien dat ze onwennig zijn."
Serge Klomp loopt achteraan de kudde en
jaagt de beesten op die blijven hangen in de
slootkant. Ook de herdershonden Vera en
Tim jagen de kudde voortdurend op en zor
gen dat ze bij elkaar blijven. Zo'n twee hon
derd meter voor de afslag Oude Zeedijk geeft
lan het sein dat-de kudde kan oversteken.
„Dit is het moment", legt Jan uit. „Er zijn
nauwelijks auto's in aantocht en ook het fiets
pad is vrij. Dat kan over vijf minuten weer to
taal anders zijn."
Omdat de overkant van de weg een smalle
bermkant heeft, loopt de kudde gedeeltelijk
op de weg. Natasja probeert het verkeer, dat
inmiddels van beide kanten komt, af te rem
men. De meeste weggebruikers reageren at
tent, maar een Duitse automobilist zorgt
toch even voor stress in de kudde. Met een
snelheid van tachtig kilometer per uur raced
de auto langs. Tot grote woede van Natasja,
die driftig gebaart met haar stok in de rich
ting van de auto. „Totaal geen respect."
De meeste weggebruikers zien er de lol wel
van in en genieten zichtbaar van het schouw
spel. Als de Oude Zeedijk is bereikt worden
de schapen direct in de netten gezet, een afge
bakend stuk dijk. „De oversteek is geslaagd",
blikt Jan terug. „Maar het kan altijd beter.
Het is maar een klein stukje grote weg, maar
de beesten komen langs vers mals gras. De
verleiding is dan groot bij de schapen om te
blijven hangen. Zeker omdat ze hongerig
zijn. Schapen die al een hele dag lopen hoe
den zijn voldaan en werken makkelijker
mee."
Ook de leeftijd van de herdershond Tim
speelt een rol. „Tim is een jonge hond, hij is
nog maar een jaar. Bovendien zit hij aan de
riem. Dat vergt veel van mij. Als ik de hond
te veel commando's geef begrijpt hij het niet
meer. Daar moet je een evenwicht in probe
ren vinden. Uiteindelijk moet hij zijn eigen
weg kunnen vinden", vertelt Jan. De kudde
heeft zich inmiddels verspreid over de dijk
en eet er lustig op los van het malse gras.
Maar één lam blijft angstvallig stil liggen in
het gras, mogelijk bevangen door de stress.
Om niks uit te sluiten neemt Serge even pool-
hoogte. Maar zodra hij het lam nadert
springt het overeind en neemt het de benen.