Het wittebrood
VUURWERK
NERGENS GOEDKOPER
GERJA
r
17,951
GROTE SORTERING EN
SCHERPE PRIJZEN!
f. 22,50
louwerse
de priester bv.
ZEELAND
IX DE PEN
WOV kan Oosterschelde-
werken opvolgen
Nieuwjaars
receptie
Een witte Kerst kunnen wij
U niet garanderen, wei:
KERSTBOMEN MET
EN ZONDER KLUIT
IN DIVERSE MATEN
EN PRIJZEN
10 STRUIKROZEN
badkamer meubel
vloertegels
tafelkontaktdoos
gereedschap rekken j
of wanden 95
gesc
DE FAAM - DE VLISSINGER
Woensdag 21 december 1983
Scouting Zeeland
De Technische Hogeschool in Delft zal worden ingeschakeld
voor het maken van een studie naar een zo goed mogelijk
leerlingenvervoer naar het lager en buitengewoon onderwijs
in Zeeland.
Coördinator
TH-Delft
Provinciale taak
Namens het pro
vinciaal bestuur
houden de com
missaris der ko
ningin en me
vrouw J.B. Boer-
tien-Velema de
tradtionele nieuw
jaarsreceptie.
De ontvangst is
op zaterdag 7 ja
nuari 1 984 van
16.00 tot 18.00
uur in de Staten
zaal, Abdij 1 1
Middelburg.
Kindercentra
Hoek Korte Delft - Reigerstraat 9
MIDDELBURG
Telefoon 01180-29329
CYCLAMEN, KERSTSTERREN,
AZALEA'S, GROENE PLANTEN
Zelf Uw kerststukjes maken?
Prachtige volle bomen en
DIT JAAR EKSTRA VOORDELIG!
Grote sortering wit aardewerk
Kerststukjes in diverse prijzen
Ook voor de tuin grote sortering planten en
bomen
DE RIJSTTAFELSPECIAALZAAK
Hobeinstraat 35 Vlissingen tel. 13661
VRIJDAG - KOOPAVOND!
van 18.00 tot 20.00 uur
kant- en- klaargerechten
instant boemboes
groot krüidenassortiment
verse Indonesische en
Surinaamse produkten
vakkundige voorlichting
jfapW eKtuJnp&mXe^
M. de Bruine
J
Aieso c^e /rzcupA/es
r AHKAMERMEUBELEN,
jl
gewoon de goedkoopste
ABDIJ
I E UWS
Bakkerij Loverendale.
Voordat de renovatie van een
deel van de Korte Noordstraat
in Middelburg plaatsvond, was
er een bakkerij die "het Witte
broodskind" heette. Eigenlijk
een wat vreemde naam voor
een bakkerij, zoals de lezer uit
het volgende zal merken. In een
artikel in de "Bijdragen en Me
dedelingen betr. de geschiede
nis der Nederlanden" (1 983, nr.
3) heeft J.J. Voskuil onder de
titel "De weg naar luilekker
land" over de consumptie van
wittebrood en roggebrood ge
schreven. De gehele aflevering
staat in het teken van de men
taliteitsgeschiedenis. De bijdra
ge van Voskuil past hierin won
derwel.
Een blik in de grote Van Dale zal u
leren dat een "wittebroodskind"
een bedorven kind is. Vanwaar
deze uitdrukking?
In de 16e eeuw was het witte
brood - uit meel bereid, van ze
melen ontdaan - een nog niet veel
voorkomende lerkkernij. In de
1 7e eeuw ontstaat de mentaliteit
bij een bepaalde groep van de
stadsbevolking uitsluitend witte
brood te eten, in tegenstelling tot
het platteland, waar roggebrood
of het zwarte brood het voedsel
vormde. De term "wittebroods-
ikinderen" ontstond voor verwen
de jonge mensen. Cats omschreef
de nieuwe mode aldus. ,,'T is nu
een ander eeuw: het vee dat
wordt verslonden/ten dienste
van den buyck, en van de grage
monden/ Men wil geen kruyden
meer tot spijse voor den
noodt/Men wil de soete smoeck
van nie"-gebacken brood:/Men
wil dat lecker is".
De in Middelburg geboren arts
Stephanus Blankaart schrijft in de
jaren tachtig van de 1 7e eeuw dat
brood zonder zemelen weinig
voedzaam is. Hij wijt de "witte
dodelijke tronie" van de witte
broodskinderen aan het gebruik
van veel vers en warm witte
brood.
Langzaam maar zeker ontstaat
op het platteland, in de 18e en
19e eeuw de gewoonte, ook
onder boeren, wittebrood te
gaan eten. Eerst alleen zondags,
maar de weg naar luilekkerland
ligt open.
In de steden rukt de consumptie
van wittebrood ook geleidelijk
op onder de arbeidende bevol-
Gs stellen de staten voor
ƒ10.000,beschikbaar te
stellen aan Scouting Zeeland.
Dit bedrag is bestemd om de
aanstelling van een tijdelijke
administratieve kracht mogelijk
te maken.
Scouting heeft namelijk toestem
ming gekregen iemand aan te
stellen op grond van de werkge-
legenheidsverruimende maatre
gel. De vergoeding hiervoor is
gelijk aan het minimum-jeugd
loon, maar Scouting is verplicht
de CAO-welzijnswerk toe te pas
sen. Gs stellen nu de staten voor
het verschil bij te passen, zij het
dat het om een uitzondering gaat.
Er moet namelijk nog een jeugd-
nota worden uitgebracht, waarna
duidelijk zal worden welke perso
neelskosten in de toekomst zullen
worden gesubsidieerd. Gs willen
het bedrag putten uit het fonds
sociaal-cultureel werk, Het voor
stel wordt behandeld op 27 ja
nuari.
king, maar dan zijn we al aan
geland in de 20ste eeuw.
Zeeland speelt in het beeld een
wat merkwaardige rol. Uit een
Zeeuws voedingsonderzoek om
streeks 1870 constateert een arts
dat de armste mensen hun neus
voor roggebrood ophalen, maar
dat onder de gegoeden in de klei
ne steden een gering gebruik van
roggebrood valt waar te nemen.
Voskuil constateert dat al in de
13e eeuw Cornelis van Zierikzee
tarwebrood boven gerstebrood
stelt. De omstreeks 1486 gebo
ren Zierikzeese geneesheer Jason
van Proet onderscheidt naast het
zuivere wittebrood tarwebrood
waar de zemelen uit verwijderd
zijn en tarwebrood met al zijn ze
melen. De laatste soort acht hij
geschikt voor dikke mensen, de
middensoort voor iedereen die
gezond is, en de fijnste soort voor
de mageren en voor hen die een
snelle spijsvertering hebben of
zwak zijn.
Thans is de situatie zo veran
derd dat de gegoede burgerij
kiest voor grof tarwebrood in
verschillende soorten en voor
roggebrood, terwijl op het plat
teland en in de arbeiderswijken
voor wittebrood en lichtere
soorten bruinbrood wordt geko
zen. Luilekkerland wordt op
nieuw gedefinieerd, aldus Vos
kuil: "Lekker is niet langer wat
lekker is, lekker is wat gezond
is".
TH-studie naar
leerlingenvervoer
Gedeputeerde staten van Zee
land hebben minister Winse-
mius van volkshuisvesting,
ruimtelijke ordening en milieu
beheer geschreven dat de Wes-
terschelde-oeververbinding een
goede opvolger kan zijn als
groot project in de sector grond-
weg- en waterbouw van de
Oosterscheldewerken.
Gs schrijven dit nadat hun uit een
krantebericht was gebleken dat
de minister in een gesprek met
het Bouwberaad had toegezegd
met zijn ambtgenoot van verkeer
en waterstaat te zullen gaan pra
ten over de situatie na beëindi
ging van de Oosterscheldewer
ken.
In het Bouwberaad was erop ge
wezen dat er grote werkloosheid
dreigt in de sector grond-, weg- en
waterbouw. Op dit moment is
trouwens al een derde van de
oorspronkelijke werkers aan het
Oosterscheldeproject werkloos.
De TH moet hiervoor ongeveer
ƒ25.000,— onkosten maken.
Gedeputeerde staten stellen
provinciale staten voor hiervan
9000,— voor hun rekening te
nemen. De TH is bereid het res
terende bedrag voorlopig zelf te
betalen.
De studie naar het leerlingenver
voer hangt ten nauwste samen
met de bezuinigingen die het ka
binet wil doorvoeren. Een jaar ge
leden kwamen er strakke ministe
riële richtlijnen naar buiten die
een landelijke besparing van 30
miljoen zouden moeten opleve
ren. Nadat hiertegen veel weer
stand was ontstaan werd weer
een aantal aanpassingen aange
bracht. In juni besteede de
Tweede Kamer aandacht aan de
zaak en in juli van dit jaar ver
scheen er een definitieve regeling
van het ministerie van onderwijs
en wetenschappen.
Gs van Zeeland hebben de
Zeeuwse gemeenten geadviseerd
om tot 1 november van dit jaar
met de oude regeling te blijven
werken. Tevens hebben ze een
circulaire uitgegeven, getiteld
"Leerlingenvervoer lager en bui
tengewoon onderwijs".
Deze geeft aan hoe ouders en
verzorgers voor het vervoer van
hun kinderen een vergoeding of
tegemoetkoming kunnen aanvra
gen bij gemeenten en hoe die
aanvragen door de gemeenten
worden behandeld.
Ook is de gemeenten gevraagd
gegevens te leveren over het hui
dige leerlingenvervoer
De provincie heeft verder iemand
in dienst genomen - voor de duur
van een jaar - die is belast met het
verzamelen van gegevens over
het leerlingenvervoer. Ook is er
een speciale werkgroep, "ver-
voersproblematiek" van de Pro
vinciale onderwijsraad in het
leven geroepen.
Uit gesprekken met de TH-Delft
is gebleken dat de hogeschool
in staat is op een verantwoorde
'manier aanpassingen in het
leerlingenvervoer aan te bren
gen, die kunnen leiden tot grote
besparingen. De werkgroep
vervoersproblematiek dient te
zorgen voor de gegevens. De TH
kan omstreeks 1 februari 1984
met de nodige ideeën op tafel
komen. Ook kan men een me
thode leveren die kan worden
toegepast voor de toekomstige
planning. Met die methode zou
in het cursusjaar 1984/1985
moeten worden geëxperimen
teerd, waarna de vervoersplan
ning eventueel kan worden
geautomatiseerd.
Het voorstel van gs om een deel
van de kosten voor rekening van
de provincie te nemen is o.a. ge
baseerd op het argument dat de
goede voortzetting van het leer
lingenvervoer in Zeeland geen
gevaar mag lopen.
Verder hebben provinciale sta
ten een belangrijke taak op het
gebied van de planning van het
speciaal onderwijs en het
voortgezet speciaal onderwijs.
Ook de wet op het basisonder-
wijs geeft de provincie be-
Ook ditmaal wordt gebruik
gemaakt van een lettersys-
teem, waardoor wordt voor
komen dat een lange rij
wachtenden ontstaat.
Iedere bezoeker krijgt een
kaart met een letter. Per aan
gekondigde letter kan men
dan zijn nieuwjaarswensen
aanbieden.
Met nadruk wijzen gs op de
goede mogelijkheden die er
voor de Westerschelde-oever-
verbinding zijn en de positieve
gevolgen voor de werkgelegen
heid. De minister is ook in het
bezit gesteld van de plannen die
de provincie heeft ontwikkeld
voor de financiering.
Gs stellen provinciale staten voor
een subsidie te geven van (hoog
stens) 95.21 1aan de Stich
ting overleg kindercentra Zee
land Er is tot op dit moment nog
geen beslissing genomen door
WVC of het kindercentrawerk via
de provincie moet worden ge
daan. De subsidiëring vindt nu
nog plaats op basis van de rijks
regeling.
Gs willen de stichting voor 1 985
opnemen in het provinciale deel
programma sociaal-cultureel
werk. Ondertussen moet voor
1 984 wel een afzonderlijke sub
sidie worden verstrekt.
voegdheden op het gebied van
leerlingenvervoer. Provinciale
staten behandelen het voorstel
in hun vergadering van 27 ja
nuari.
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting.
Sint Pieterstraat 42,
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180-31392
of 31402
Wij hebben volop los
materiaal, groen, hulst, larix,
denneappels, kaarsen enz.
1.95
3.95
Reform - groenten- en fruithandel
Hoofdstr. 24a - Wolphaartsdijk
"De Vitaminebron" - 01198-1556
Open van di. t/m za. 09.00-12.00 uur.
Speciaal voor de kerst en
jaarwisseling
TOMATEN
Zi kilo
GELE GRAPE FRUIT
10
ANANAS - MELOEN -
WALNOTEN -
PAPRIKA-CHAMPIGNON'S-
KOMKOMMERS - SLA - G0U0REINETTEN -
SAPPIGE SINAASAPPELS - ZOETE
MANDARIJN zonder pit enz.
We zijn gesloten van 2 t/m 7 januari
Van 10 t/m 14 januari bij elke 5.— die U besteedt, een
SAPPIGE SINAASAPPEL GRATIS.
Uit de Reformhoek:
DUINDOORN
Gezoet met honing of ongezoet!!
Een krachtig middel bij griep en verkoudheid met een
hoog gehalte Vitamine C.
Wij wensen U goede kerstdagen en een gelukkig 1984
Graag tot ziens bij M de Bruine in de wagen, op de markt
of in de winkel.
'pakhuis
kompleet met rvs blad,
waarin een spoelbak;
afm. 100 x 47 x 85 cm.
blad 50 cm diep -
december prijs in Wil
WQ
ook uit te breiden met onder-en bovenkasten
type breda met kiwa keur
60 cm breed in wit en de kleuren
beige, camel en mokka
pak-prijs kleur 69.95
volgens afbeelding in witte uitvoering
ook los per element leverbaar
hoge kast ƒ138,75
spiegelwandkast ƒ145,45
onderkast 69,5(7
ombouw voor inb. wast. 96,9j
pak-prijs meubel
excl. inb. wastafel en kraan
Dit witte badkamermeubel kunt
u uw eigen kleur en karakter
geven door sierlijsten en
beugelgrepen
morjocottura bruin gemêleerd,
afm. 10 x 20 cm
54
55
'325
65
reuze handig voor de kerstboom
verlichting kompleet met 5 m' snoer en 3
stekker
kompleet met originele
t.l. lamp 40 watt
—7 pak-prijs
tot 31 december nog klinkende
aanbiedingen in gereedschap, haal nu
uw voordeel!
MRBJT MMT
pak-prijs al vanaf
waldammeweg 2 - industrieterrein Arnestein
middelburg, telefoon 01180-25055
geopend van maandag 13.00-17.30 uur, dinsdag
vrijdag 8.30-12.00 uur - 13.00-17.30 uur,
zaterdag 24 en maandag 26 december gesloten
